Recent onderzoek en cijfers over fitness en blessures

Elk jaar stoppen maar liefst 400.000 Nederlanders met sporten. Een schokkend aantal, zeker als je bedenkt hoe groot de impact van beweging is op onze fysieke en mentale gezondheid.

Maar wat drijft zoveel mensen om de handdoek in de ring te gooien?

Een belangrijke oorzaak blijkt blessures te zijn, dat blijkt uit de nieuwste editie van de aanvullende module Bewegen en Ongevallen van de Leefstijlmonitor – van het RIVM en VeiligheidNL, in samenwerking met het CBS.

Veel van die blessures hadden voorkomen kunnen worden met de juiste begeleiding. Kijk naar andere sporten: een tenniscoach verfijnt je techniek en een voetbaltrainer houdt je prestaties continu in de gaten.

In die fitnessbranche kunnen we hier een groot verschil maken. Door te investeren in kwaliteit, begeleiding en blessurepreventie draag je niet alleen bij aan het succes van je klanten, maar ook aan een gezondere en sterkere toekomst voor de fitnessbranche.

De harde cijfers: fitnessblessures in beeld

Uit onderzoek blijkt dat blessures een grote oorzaak zijn van het afhaken van sporters. De belangrijkste inzichten zetten we voor je op een rij.

Hier zijn de belangrijkste inzichten uit het onderzoek

Meeste blessures worden opgelopen met hardlopen/joggen. Fitness staat op de tweede plek.

Bijna 30% van de sportuitvallers liep een blessure op tijdens hardlopen of joggen, terwijl 17% geblesseerd raakte bij fitness, conditietraining, bootcamp, CrossFit of aerobics.

Opvallend is dat sporters die uitvallen door blessures vaker vrouwen zijn, een leeftijd hebben tussen de 31 en 64 jaar en relatief hoogopgeleid zijn.

Knie, rug en schouders het vaakst getroffen

Bijna de helft van de blessures treft de knieën, rug of schouders. Knieproblemen ontstaan vaak door overbelasting, rugklachten door een zwakke core of verkeerde houding en schouderblessures door herhaalde bewegingen.

Top 5 meest voorkomende soort blessures:

1. Verstuiking, verdraaiing of bandletsel knie (7%)
2. Kraakbeenletsel knie (7%)
3. Spier- of peesletsel schouder (5%)
4. Verstuiking, verdraaiing of bandletsel enkel (4%)
5. Letsel aan achillespees (4%)

Meer dan de helft traint zonder begeleiding

Een opvallend inzicht: maar liefst 55% van de geblesseerde sporters had geen begeleiding toen de blessure ontstond. Fouten in techniek blijven hierdoor onopgemerkt, wat leidt tot blessures die voorkomen hadden kunnen worden. Dit benadrukt hoe belangrijk professionele ondersteuning is, ongeacht het niveau van de sporter.

6% ervaart blijvende fysieke beperkingen

Voor 6% van de geblesseerden heeft een ernstige blessure zelfs blijvende gevolgen. Deze fysieke beperkingen hebben niet alleen impact op het sporten, maar ook op het dagelijks functioneren.

Drie op de tien stopt volledig met sporten

Een blessure is meer dan alleen fysiek zwaar; het heeft ook een mentale impact. Angst, frustratie en een verlies van motivatie zorgen ervoor dat 30% van de geblesseerden volledig stopt met sporten.

Na het stoppen met sporten kiezen veel mensen uiteindelijk voor een andere sport. Gemiddeld duurt het echter ruim negen maanden voordat ze weer actief worden, wat vaak een negatieve impact heeft op hun fysieke conditie en motivatie.

Fitness blijkt de meest gekozen sport te zijn na zo’n pauze, wat een grote kans biedt voor fitnessondernemers om nieuwe sporters op te vangen en hen verantwoord te begeleiden.

Ook ervaren sporters lopen risico

Opvallend is dat de meeste blessures voorkomen bij sporters met meer dan twee jaar ervaring. Deze groep traint vaak zwaarder en zet zichzelf meer onder druk, wat zonder de juiste begeleiding leidt tot overbelasting en blessures.

De meeste sporters zijn behandeld voor hun blessure, vaak door een fysiotherapeut

De meeste sporters met een blessure worden behandeld door een fysiotherapeut, die vaak ook adviseert over een alternatieve sport. Fitness is hierbij dus een populaire keuze, mede dankzij doorverwijzingen van fysiotherapeuten.

Blessures hebben langdurige impact

Blessures hebben niet alleen een fysieke impact, maar vaak ook mentale en sociale gevolgen. Ze kunnen sporters beperken in hun dagelijks leven, hun zelfvertrouwen aantasten en leiden tot sociale isolatie.

Langdurige beperkingen

Sporters die door een blessure uitvallen, worden gemiddeld bijna een jaar beperkt in hun sport- en beweeggedrag. Voor 6% van de geblesseerden blijft deze beperking zelfs permanent. Dit toont hoe groot de impact van blessures kan zijn, zelfs na het herstelproces.

Effect op dagelijks leven

Rugblessures hebben vaak een grotere invloed op het huidige leven dan knie- of schouderblessures. Ze veroorzaken niet alleen pijn en verminderde mobiliteit, maar verlagen ook het algehele welzijn van de sporter.

Angst en motivatieverlies

Bijna 20% van de sporters stopt volledig uit angst om opnieuw geblesseerd te raken. Dit benadrukt hoe belangrijk het is om hen te begeleiden, vertrouwen te geven en te laten zien dat herstel en veilig sporten mogelijk zijn.

Hoe kun je als fitnessondernemer inspelen op deze inzichten?

Als fitnessprofessional speel je een cruciale rol in het voorkomen van blessures en het ondersteunen van leden die herstellen. Door je aanbod te verrijken met preventieve en herstelgerichte maatregelen, kun je niet alleen bijdragen aan de gezondheid van je leden, maar ook aan de groei van je bedrijf.

Hier zijn tips en ideeën die je direct kunt toepassen:

1. Investeer in goed opgeleide trainers

De kwaliteit van begeleiding bepaalt vaak het verschil tussen succes en uitval. Zorg dat je trainers beschikken over de juiste kennis en vaardigheden.

Werk met gecertificeerde trainers, bijvoorbeeld geregistreerd in het FITNED.NL beroepsregister en zorg dat ze continu worden bijgeschoold. Denk aan cursussen in blessurepreventie, functional training en specifieke technieken zoals deadliftoptimalisatie of stabiliteitsoefeningen.

2. Integreer blessurepreventie in je aanbod

Maak blessurepreventie een kernonderdeel van je diensten om niet alleen blessures te voorkomen, maar ook je expertise te versterken.

• Workshops en clinics: Organiseer regelmatig workshops over warming-up, cooling-down, core stability, mobiliteit en blessurepreventieve technieken. Dit verhoogt het bewustzijn onder je leden.
• Intake en evaluatie: Bied nieuwe leden een uitgebreide intake aan waarin je hun techniek, risicofactoren en trainingsniveau beoordeelt. Gebruik deze informatie om op maat gemaakte adviezen te geven.

3. Gebruik technologie om blessurerisico in te schatten

Technologie kan je helpen om blessures te signaleren en te voorkomen. Zet wearables en apps in als extra hulpmiddel voor begeleiding.

• Data-analyse: Gebruik wearables, zoals fitnesshorloges of apps, om trainingsbelasting, herstel en slaapdata van leden te monitoren. Zo kun je overbelasting en burn-out signaleren.
• Real-time feedback: Maak gebruik van technologie, zoals bewegingsscanners of hartslagmeters, om leden direct inzicht te geven in hun techniek of trainingsintensiteit.
• Gepersonaliseerde schema’s: Pas trainingsschema’s aan op basis van de data, bijvoorbeeld rustdagen toevoegen bij hoge trainingsbelasting of alternatieven bieden bij vermoeidheid.

4. Bied herstelprogramma’s aan

Leden met blessures hebben vaak specifieke begeleiding nodig. Zorg voor programma’s die hen ondersteunen om veilig te kunnen bewegen.

• Specifieke hersteltraining: Ontwikkel trainingen gericht op blessureherstel, zoals Pilates of yoga voor mobiliteit en stabiliteit, of lichte krachttraining om het lichaam opnieuw te belasten.
• Alternatieven voor intensieve training: Voor leden die tijdelijk niet volledig kunnen trainen, kun je opties aanbieden zoals watertraining, low-impact cardio of wandelgroepen.
• Opvolging en check-ins: Plan regelmatige voortgangsgesprekken of assessments om te controleren hoe leden herstellen en of er aanpassingen nodig zijn in hun programma.

5. Creëer een veilige, ondersteunende sportomgeving

Een open en ondersteunende cultuur zorgt ervoor dat leden langer blijven en zich comfortabel voelen om hulp te vragen.

• Proactieve trainers: Laat je trainers actief advies geven tijdens trainingen, bijvoorbeeld door leden aan te spreken op hun houding of te helpen met techniek.
• Communicatiekanalen: Zet laagdrempelige contactmomenten op, zoals inloopspreekuren of Q&A-sessies met trainers. Dit zorgt voor betere interactie en vertrouwen.
• Succesverhalen delen: Deel inspirerende verhalen van leden die blessures hebben overwonnen en weer met plezier sporten. Dit motiveert andere leden en benadrukt jouw expertise.

6. Richt je specifiek op kwetsbare groepen

Bepaalde doelgroepen lopen meer risico op blessures en verdienen extra aandacht.

• Vrouwen tussen 31-64 jaar: Ontwikkel programma’s die aansluiten bij deze groep, zoals low-impact lessen (bijvoorbeeld krachttraining, Pilates of spinning) en technieklessen.
• Sporters met ervaring: Aangezien blessures vaak voorkomen bij ervaren sporters, kun je advanced techniekclinics organiseren of personal training aanbieden om hen verder te begeleiden.
• Beginners: Voor nieuwkomers is begeleiding in de eerste maanden cruciaal. Denk aan beginnerscursussen of een buddy-systeem om hen direct veilig te leren trainen.

7. Werk samen met fysiotherapeuten

Een sterke samenwerking met fysiotherapeuten kan een enorm verschil maken in het voorkomen en herstellen van blessures. Door een netwerk op te bouwen, versterk je niet alleen je eigen expertise, maar bied je ook meerwaarde aan je leden.

• Directe doorverwijzing: Zorg dat je een samenwerkingsverband hebt met lokale fysiotherapeuten. Wanneer een lid geblesseerd raakt, kun je hen direct doorverwijzen naar een specialist. Dit geeft vertrouwen en verhoogt de kans op veilig herstel.
• Fysiotherapie in je gym: Overweeg fysiotherapeuten ruimte te bieden in je gym, zodat leden gemakkelijk toegang hebben tot behandeling. Dit verlaagt de drempel om hulp te zoeken.
• Herstelprogramma’s samen ontwikkelen: Werk samen met fysiotherapeuten aan herstelprogramma’s die specifiek gericht zijn op veelvoorkomende blessures, zoals knie- en rugklachten. Zo kun je leden veilig terug laten keren naar sporten.
• Workshops en educatie: Laat een fysiotherapeut workshops geven aan leden over blessurepreventie, zoals het verbeteren van houding, core stability of mobiliteitsoefeningen. Dit verhoogt het bewustzijn onder leden en zorgt voor meer vertrouwen in jouw gym.

Wat kan de fitnessbranche leren van andere sporten?

In sporten zoals tennis en voetbal is begeleiding een vanzelfsprekend onderdeel van de cultuur. Coaches en trainers spelen daar een cruciale rol in zowel het verbeteren van prestaties als het voorkomen van blessures.

Dit staat in schril contrast met de fitnessbranche, waar veel mensen zelfstandig trainen zonder structurele begeleiding. Juist hierin liggen waardevolle inzichten voor fitnessondernemers.

Hier zijn drie belangrijke lessen die de fitnessbranche kan leren:

1. Individuele aandacht maakt het verschil

In sporten met een coach staat persoonlijke begeleiding centraal. Dit zorgt niet alleen voor betere prestaties, maar ook voor minder blessures.

De fitnessbranche kan dit voorbeeld volgen door meer focus te leggen op individuele begeleiding, bijvoorbeeld via personal trainers die leden ondersteunen met techniek, voortgang en blessurepreventie.

2. Teamgevoel motiveert en bindt leden

In teamsporten is saamhorigheid een krachtige motivator. Het gevoel ergens bij te horen en samen te werken versterkt betrokkenheid.

Fitnessclubs kunnen dit toepassen door een community te creëren, bijvoorbeeld met groepslessen, challenges, door deel te nemen aan de NLFB Fitrace competitie, trainen voor het NK Fitrace en momenten waarop leden successen met elkaar delen. Een sterk teamgevoel bevordert consistentie en loyaliteit.

3. Veiligheid altijd op de eerste plaats

In teamsporten wordt veiligheid continu bewaakt door trainers die letten op houding, belasting en uitvoering.

De fitnessbranche kan dit vertalen naar een proactieve aanpak, waarbij trainers actief aanwezig zijn om vragen te beantwoorden, techniek te controleren en blessures te voorkomen.

Dit maakt de sportomgeving veiliger en verlaagt de drempel voor leden om hulp te zoeken.

Dit verlaagt de drempel voor leden om begeleiding te zoeken en bevordert een veilige sportomgeving. Door de focus te leggen op individuele aandacht, het opbouwen van een community en het waarborgen van veiligheid, kan de fitnessbranche een stap zetten richting een meer begeleide en blessurevrije omgeving.

De toekomst: een branche zonder blessures?

Blessures hebben niet alleen impact op individuele sporters, maar ook op de reputatie van de fitnessbranche. Als we investeren in begeleiding, educatie en preventie, kunnen we het aantal sportuitvallers drastisch verminderen.

Dit is jouw kans om een verschil te maken. Door een veilige en ondersteunende omgeving te bieden, kun je niet alleen blessures helpen voorkomen, maar ook je leden laten zien dat je om hen geeft. Dat zorgt voor tevreden klanten, meer loyaliteit en een gezondere toekomst voor iedereen.

Conclusie

Blessures vormen een van de grootste obstakels voor een actieve en gezonde levensstijl. Het onderzoek maakt duidelijk dat veel van deze blessures voorkomen kunnen worden door betere begeleiding en ondersteuning.

Dit biedt de fitnessbranche een unieke kans om verantwoordelijkheid te nemen en een leidende rol te spelen in blessurepreventie.

Als branche hebben we de mogelijkheid om begeleiding net zo vanzelfsprekend te maken als in andere sporten.

Door te investeren in goed opgeleide trainers, een veilige sportomgeving en het versterken van community’s, kunnen we niet alleen blessures verminderen, maar ook het vertrouwen en de betrokkenheid van sporters vergroten.

De cijfers tonen aan dat begeleiding essentieel is om sporters duurzaam actief te houden en daar ligt onze kracht.

Laten we samen streven naar een toekomst waarin de fitnessclub de plek is waar leden zich ondersteund, veilig en gemotiveerd voelen – van beginner tot gevorderde.

Auteur: Melanie Verbueken